Ederlezi... Bildiğin hıdırellez...

Hıdırellez... Hiç düşündünüz mü ne demektir diye?

Nevruz ve hıdrellez baharın gelişinin kutlandığı günler olmasına rağmen köken olarak kesinlikle farklıdır. Hıdırellez, İslam coğrafyasında kabul görmüş, daha çok Türkiye'de kutlanılan bayramdır. İslam ile ilişkisi de Hızır ve İlyas peyamberlerin her yıl Mayıs ayının 6. gününde buluştuğuna olan inançtır. Bilmezsiniz belki ama, gül ağaçlarının dibine bırakılan emzikler, oyuncaklar, boş cüzdanlar, bağlanan çaputlar Hızır'ın (as) bereket saçtığına, yaklaştığı her şeyi, dokunduğu her şeyi bolluk içinde bıraktığına olan inançtandır.
Aynı zamanda hızır ölümsüz olarak islami coğrafyada kabul edilir.

Nevruz ise kelime kökeni olarak Eski Farsça olan Nava-Rezanh'dan (yeni gün) gelir.Nava kelimesi,  Osmanlı'da kullanılan 'Nev', bugün ingilizcedeki 'New', Almanca'daki 'Neu', İspanyolca'daki 'Nuevo', İtalyanca'daki 'Nuovo' gibi aynı kökenden gelen kelimelerdir. Rezanh ise Farsça olan 'Ruz' kelimesinin

ilk halidir. (Günümüzde Farsça'da söyleniş değişmiş, Ruz şeklini almıştır.) Rezanh kelimesi gün anlamına gelmekle birlikte, kökeni 'Leuk' kelimesinden gelir. (Okunuşu 'ruç' şeklindedir.) Bugün pek çok dilde bu kelimenin yansımaları vardır. (Örn; En: Light; Latince Lux; Yunanca Leukos, Ermenice'de Luy şeklinde kullanılır.) Ayrıca ülkemizde de yöresel olarak tüplerin üstüne takılan, ışık kaynağına Löküs (Karadeniz), Lüküs (Doğu Anadolu), Lüks (Marmara, Ege) gibi kelimeler verilmiştir.

Lafı dolandırıp, allandırıp, pullandırıp gediğine koyamayacağım için üzgünüm.
Ederlezi... Çingeneler zamanı filmini izlediyseniz duyduğunuz bir kelimedir. Bir kaç gündür bir dostumun tavsiyesi ile bu filmin müziklerinden birisi olan, Goran Bregoviç'in eseri, aynı isimdeki şarkıyı dinliyorum. Nasıl güzel, nasıl güzel anlatamam. 'Roman damarı' bu olsa gerek dedirtecek cinsten... Damarlarımdan içime sızıyor her farklı seste. Bu arada Ederlezi, Hıdırellez demektir, konunun girişi burdan geliyor :)

Güzel bir bayan sesinden ilahiselleşen bir şarkı. Tavsiyemdir... İnternette pek çok türevi olan bu şarkının ben beğendiğim bir solosunu paylaşmak istiyorum...